Historie esperanta ve Svitavách
Již v roce 1933 proběhl první kurz esperanta ve Svitavách a od této doby se datuje i činnost svitavských esperantistů. Byla dle dochované dokumentace vskutku bohatá. V kroužku spolupracovali němečtí esperantisté s českými, nebyly zde národnostní rozdíly. Svitavy byly v té době německé. Žila v nich jen česká menšina. Činnost esperanta skončila v roce 1938 ještě před vypuknutím 2. světové války, kdy esperantisté a esperanto začali být pronásledováni fašismem.
První esperantský kurz v poválečném období byl uskutečněn v roce 1949 panem Linhartem Rýznarem a od té doby se opět datuje existence esperanta ve Svitavách. V roce 1962 jsme začali spolupracovat s esperantisty z České Třebové. Začala se pořádat společná setkání se zajímavým programem. V roce 1963 se tato setkání rozšířila o Litomyšl, v roce 1965 o Poličku a v letech pozdějších ještě o Žamberk a Lanškroun. Každý z těchto kroužků 1x v roce uspořádal setkání, na kterém se sešli esperantisté nejen z těchto kroužků, ale i ze Šumperka, Brna a dalších míst. V roce 1979 pan Rýznar předal vedení kroužku nově zvolené p. Marii Minářové, která v činnosti pokračovala.
Za tu řadu let esperantské činnosti jsme prožili mnoho zajímavého a hezkého nejen mezi našimi esperantisty, ale i zahraničními. Od roku 1905 pořádá každoročně Světová esperantská asociace s výjimkou 1. a 2. světové války celosvětové kongresy. Zde se schází asi 3.000 účastníků z více jak 60 zemí světa, kteří zde navazují nová zahraniční přátelství. Naši zástupci se zúčastnili kongresu v Budapešti, Varšavě, Vídni, Praze, Montpeliér a v Berlíně. Náš kroužek navštívili zahraniční hosté z Finska, Toga, Brazílie a nejčastěji z Německa.
Český esperantský svaz pořádá 1x ročně celostátní konferenci a 1x za 3 roky esperantský sjezd. I náš klub zde mívá pravidelně svého zástupce. Dovídáme se zde novinky z esperantského hnutí a další potřebné informace. V roce 2002 byla na sjezdu ČES v Praze zvolena do výboru naše členka Ing. Libuše Dvořáková.
V roce 2003 náš klub oslavil 70. výročí činnosti esperanta ve Svitavách. Při té příležitosti byl v městském parčíku vysazen esperantský strom – buk červenolistý. Průřez činností ukázala i výstava v Bílém domě, která zde trvala 4 měsíce. Místní kabelová televize zpracovala krátký dokument o této oslavě a o historii našeho hnutí. Byli jsme mile překvapeni i velkou účastí na oslavě - sjelo se 63 účastníků z celé republiky.
V letech 1996 – 1999 a v letech 2004 – 2005 probíhala výuka esperanta na VI. Základní škole a na V. základní škole ve Svitavách. Během těchto kurzů jsme uspořádali 4 dětská setkání. Poslední se uskutečnil 21. 5. 2005 a sjelo se do Svitav 40 účastníků.
Historio de Esperanto en Svitavy
Jam en 1933 okazis la unua kurso de Esperanta en Svitavy kaj ekde tiu tempo datiĝas la aktivado de lokaj esperantistoj. Ĝi estis vere riĉa, laŭ la konservitaj dokumentoj. En la rondeto kunlaboris germanaj esperantistoj kun la ĉeĥaj, ne ekzistis tie la naciaj diferencoj. Svitavy estis tiutempe germanaj. Vivis en ĝi nur ĉeĥa minoritato. La agado de esperantistoj finiĝis en 1938 ankoraŭ antaŭ eksplodo de la 2-a mondmilito, kiam esperantistoj kaj Esperanto komencis esti persekutataj de la faŝismo.
La unuan Esperanto-kurson en la postmilita tempo realigis en 1949 sinjoro Linhart Rýznar kaj ekde tiu dato daŭras la plua ekzistado de Esperanto en Svitavy. En 1962 ni komencis kunlabori kun esperantistoj en Česká Třebová. Komencis estis aranĝataj komunaj renkontiĝoj kun interesa programo. En 1963 la renkontiĝoj disvastiĝis al Litomyšl, en 1965 al Polička kaj en postaj jaroj ankoraŭ al Žamberk kaj Lanškroun. Ĉiu el tiuj rondetoj unufoje en jaro aranĝis renkontiĝon, en kiu kunvenis esperantistoj ne nur el tiuj rondetoj, sed ankaŭ el Šumperk, Brno kaj pluaj lokoj. En 1979 s-ro Rýznar transdonis gvidadon de la rondeto al nove elektita s-ino Marie Minářová, kiu daŭrigis la agadon.
Dum la vico da jaroj de esperantista aktivado ni travivis multe da interesaj kaj belaj momentoj ne nur inter niaj espeerantistoj, sed ankaŭ inter la eksterlandaj. Ekde 1905 aranĝas UEA ĉiujare - kun escepto de la du mondmilitoj - universalajn kongresojn. Tie kunvenas ĉirkaŭ 3.000 partoprenantoj el pli ol 60 landoj de la mondo, kiuj ĉi tie ligas novajn interlandajn amikojn. Niaj reprezentantoj partoprenis kongresojn en Budapeŝto, Varsovio, Vieno, Prago, Montpeliero kaj en Berlino. Nian rondeton vizitis eksterlandaj gastoj el Finlando, Togo, Brazilo kaj plej ofte el Germanio.
Ĉeĥa Esperanto-Asocio aranĝas unufoje en jaro la tutŝtatan konferencon kaj foje post 3 jaroj asocian kongreson. Ankaŭ nia klubo sendas regule sian reprezentanton. Ni ekscias tie novaĵojn el la Esperanto-movado kaj pluajn bezonatajn informojn. En 2002 dum kongreso de ĈEA en Prago estis elektita por la asocia komitato nia klubanino Inĝ. Libuše Dvořáková.
En 2003 nia klubo festis 70-an datrevenon de Esperanto en Svitavy. Ĉe tiu okazo en la urba parketo estis plantita Esperanto-arbo - fago ruĝfolia. Supervidon de nia agado montris ekspozicio en Blanka domo, kiu tie daŭris 4 monatojn. La loka kablotelevido prilaboris mallongan dokumenton pri ĉi tiu festado kaj pri historio de nia movado. Ni estis suprizitaj pro multaj ĉeestantoj - venis 63 partoprenantoj el la tuta respubliko.
En la jaroj 1996 – 1999 kaj en la jaroj 2004 – 2005 okazis instruado de Esperanto en la VI-a elementa lernejo kaj en V-a elementa lernejo en Svitavy. Dum tiuj kursoj ni organizis 4 infanajn renkontiĝojn. La lasta realiĝis 21. 5. 2005, al kiu kunvenis en Svitavy 40 partoprenantoj.
